Overgewicht
Dat was even schrikken zeg. Op de voorpagina een grote satelliet foto van Nederland. In plaats van de bekende topografische stippen, was de foto bezaaid met vlekken. Kleine paarsige vlekjes in het noorden; behoorlijke vlekken in het zuid-oosten; categorie ‘o nééh, een vlek’-vlekken in de regio Gorinchem en een ultra-mega-terra vlek van Alkmaar tot Klaaswaal. ‘Nederland slibt dicht’ stond er in onverzadigd vette letters boven de foto. De vlekken gaven de luchtvervuiling aan en in het bijhorende artikel werd beschreven hoe dat kwam.
Zo blijkt dat de grote welvaartsgroei leidt tot een volgebouwde Randstad en een nog voller wegennet. Bomen zijn weggekapt en weilanden worden doorkruist met zoiets als een Betuwelijn. Hoognodig, want je moet wel bijblijven willen we ons snelvaartsniveau vasthouden. Cfk’s en andere uitlaatgassen hebben vrij spel en zuurstof wordt in ons land niet meer aangemaakt. Verkeerd rentmeesterschap, heet dat dan in theologische kringen.
Ons land leidt aan overgewicht. Door een té grote consumptie van voedsel, luxe-artikelen en energie barst het uit z’n vel. Om deze honger te stillen, is het land volgeplempt met fabrieken, winkels en wegen. Wonen doen we ver weg van de bedrijvigheid, dus staan ’s ochtends en ’s avonds onze diesels te ronken op een dichtgeslibte verkeersader. Je kunt het ook uitpuiling noemen. We hebben te veel en eisen te veel. De winkels puilen uit met 240 soorten broodbeleg en 12 ton ingespoten kipfilets. ‘Mag het iets meer zijn?’, klinkt tegenwoordig niet eens zo verrassend meer. ‘Já tuurlijk!’, brullen we in koor, ‘want méér, veel én vet is lekker modern’. Zelfs de kringloopwinkels puilen uit. Vol met bruikbaar spul, waar Pakistan op dit moment best wel wat aan zou hebben. Kringloopwinkels zijn er omdat de houdbaarheidsdatum van kleding, meubels en electronica flink verkort is. Deed je vroeger nog 12 jaar met een stereo toren, nu ben je na 8 maanden uitgekeken. Of het ding is niet meer compatible. Ook zoiets; compatible. Die term is verzonnen door sluwe fabrikanten waardoor je als consument altijd achter de feiten aanloopt en elk half jaar je huisraad moet upgraden. Zo is mijn dvd-speler niet AVI-compatible, dus moet ik een nieuwe. M’n polyfone Nokia is niet ringtone compatible, dus moet ik een nieuwe. Zelfs m’n Senseo-kloon is niet meer compatible, want de koffie pads zijn uit de handel gehaald, dus moet ik een nieuwe. Met als gevolg vollere winkels, extra transport en nieuwe paarse vlekken op die enge satellietkaart.
Welvaart heeft Nederland in z’n greep. Ik heb me laten vertellen dat een vrachtwagen per kilometer 1200 sigaretten uitademt. Denk daar maar eens aan, als je met je cabrio over de A15 zoeft richting rookvrije werkplek. Ik geef het land nog een jaar of 20 en dan moeten we massaal de Zwitserse bergen in vluchten voor wat frisse lucht. Tegen die tijd zullen ze daar ook wel aan nieuwe politiek doen en worden we met het etiket ‘economische vluchteling’ opgeplakt, terug gestuurd naar ons dioxineland. “Hebben jullie zelf gedaan”, wordt er dan op z’n Zwitsers gelispeld. Voll ist voll!
Maar hopelijk zal het zo ver niet komen. Hopelijk blaas ik de boel te veel op. Hopelijk verdwijnt deze column straks in het grote schemer van zwaar overtrokken doemscenario’s waar columns thuishoren. Maar laten we tot die tijd zuinig zijn op onszelf en op ons land. Laten we de welvaart benutten tot een redelijke grens. Leef dus gerust, geniet en wees dankbaar. Leef gerust én bewust en wees een eerlijke rentmeester